هرکاره یا دیگ سنگی نوعی دیگ و ظرف از جنس سنگ می‌باشد.از ویژگی‌های هرکاره یا دیگ سنگی که نوعی سرپانتین می‌باشد نرم و مقاوم بودن آن در برابر آتش است که به دلیل طبخ ملایم، غذا را لذت‌بخش می‌نماید. ساخت هرکاره در مشهد رواج دارد و این سنگ از کوهی در آن منطقه برداشت می‌شود.بیهوده نیست که آن را از قدیم هرکاره سنگی می‌نامند؛ یعنی با این سنگ سخت و در عین حال نرم و قابل تراش، هر وسیله‌ای را می‌توان ساخت و کار را راه انداخت.
با ما همراه باشید تا درباره دیگ سنگی مشهد و جنس این ظرف سنگی بیشتر بدانیم.
هرکاره یا دیگ سنگی
سنگ‌تراشی یکی از صنایع دستی منحصر به فرد مشهد است. دیگ سنگی یا همان هرکاره مشهد بهترین، مفیدترین، بی ضررترین و با ارزش ترین ظروف در بین تمام ظروف امروزی شناخته شده اند ظرف دیزی سنگی یکی از کالاهای بسیار با ارزش و بسیار کم یاب در سراسر کشور و حتی در جهان می باشد. سنگ هرکارهها از رشته‌کوهی در پشت کوهسنگی به دست می‌آید. ظاهرا چنین معدنی در هیچ جای این کره خاکی وجود ندارد.
ویژگی خاص این سنگ هرکاره :
- چرب بودن
- نسوز بودن
- قابلیت قلم‌کاری
و ساخت ظروف مختلف از هاونگ و سرمه‌دان گرفته تا قابلمه‌های بزرگ است.
هنگام استفاده از ظروف سنگی به این نکات توجه کنید
- در ظروف سنگی فقط غذاهایی را می‌توان پخت که آب یکی از مواد اصلی تشکیل‌دهنده آن باشد، مانند انواع خورش، آبگوشت، انواع آش، حلیم، سوپ و کوفته و همچنین انواع خوراک ها.
- سرخ کردن و پخت غذاهای خشکی مانند برنج در هرکاره صحیح نیست.
- پس از پخت غذا نباید سریع ظروف سنگی را شست زیرا سنگ در حین پخت با شعله اندک داغ شده و گرما را در خود حبس کرده است و اگر سریع آن را زیر آب بگیرید، می‌شکند.
- بر خلاف دیگر قابلمه‌ها، باید دقت کنید که مبادا هرکاره از دست تان بیفتد زیرا افتادن از ارتفاع زیاد موجب می‌شود ظرف لب پر شود یا حتی بشکند. اگر هرکارهها بارها و بارها از ارتفاع خیلی زیاد، بیفتد، شکسته می‌شود.
چند ویژگی بسیار مهم دیگ سنگی که آن را از سایر ظروف متمایز می کند:
- این دیگ‌ها غذا را در هیچ شرایطی نمی‌سوزاند.
- مدت‌ها پس از آماده شدن غذا و دوری از حرارت باز هم غذا گرم و تازه است.
- هرکاره مثل یک آرام پز عمل می‌کند. یعنی غذا را به آرامی پخته و به قول معروف جا می‌اندازد.
- شستن آن بسیار آسان است و از همه مهم‌تر هیچ‌گونه پوشش شیمیایی و غیر طبیعی داخل آن وجود ندارد
- درون هرکاره هیچ‌گاه خط و خش نمی‌افتد.
- خاصیت ضد چسبندگی آن تا پایان عمر دیگ، با او خواهد بود.
- تمیز ماندن اطراف آن از چربی و باقیمانده غذاست.هرکاره به علت جنس سنگی آن جلوی این کار را می‌گیرد.
در آخر جالب است بدانید غذایی که در دیگی که مستقیم از دل طبیعت ساخته شده، پخته می‌شود طعم و مزه دیگری دارد. چراکه انرژی مثبت طبیعت را به درون غذا منتقل و آن را لذیذتر می‌کند.
در مقاله درباره هرکاره یا دیگ سنگی بیشتر بدانید شما را با هرکاره بیشتر آشنا خواهیم کرد . در مقالات بعدی نیز در رابطه با دیگ سنگی مقالاتی را ارائه خواهید دارد.